MZ - Aforizmë: Nektar Tërpo - Voskopojari

Stilponi që ishte filozof në Megara, u zu rob, kur u pushtua vëndi i tij prej tiranit Dhimitër.
Si skllav atë e shpunë përpara mbretit, i cili e pyeti:
A humbe ndonjë gjë ti nga ky pushtim?
Stilponi u përgjegj:
 “Jo, nuk humba asgjë. Ato çka ishin të miat, pra mësimet dhe studimet, i kam përsëri. Përsa u takon të tjerave, e dija se ato ose do të ishin të miat, ose të pushtuesit.

 Zona e Korçës ka dimër të gjatë dhe të fortë, që do të thotë se ambienti i shtëpisë, që të jetë komod, duhet me patjetër që të ngrohet mirë. Kjo gjë duhet bërë, prej Nëntorit e ngadonjëherë edhe më parë, d.m.th. në Tetor dhe deri në Prill, e ngadonjëherë edhe më vonë, deri në Maj.
Korça gjithmonë është ngrohur me dru dhe vetëm vitet e fundit ka filluar përdorimi i naftës dhe i rrymës elektrike, por edhe kjo, akoma është në fillim, ka hyrë në një masë të vogël. Disa vite, d.m.th. aty nga fillimi i viteve ‘80 tregtohej për djegje në shtëpi edhe qymyr guri.
Drutë, në fillim vinin në qytet zakonisht prej pyjeve të fshatrave për rreth si, Arzë, Bradvicë, Lavdar, etj. më pas prej Bishnice (Pogradec) Leskoviku, etj. dhe akoma më vonë edhe prej Përmeti madje edhe prej Librazhdi (Stravaj e Qariashtë).
Transporti i tyre në fillim bëhej me kuaj, mushka dhe gomerë. Masa e matjes në këtë rast ishte, ‘barra’. Një barrë dru, desh të thesh një ngarkesë normale që mbante një kafshë. Kjo masë kish një farë subjektiviteti sepse, drutë që viheshin në radhë në të dy anët e kafshës, mund të ishin të rrallë ose të ngjeshur. Sa më të shtrembër të ishin drutë aq më problematike ishte vërtetësia e përmasës së barrës. (Prej këtej rrjedh edhe shprehja: një dru i shtrembër e prish gjithë barën). Më pas, drutë filluan të maten me metër kub dhe transporti i tyre bëhej me karroca ndërsa më pas akoma, me futjen e sharrave elektrike, ato tregtoheshin edhe të prera dhe ndaheshin me makina të cilat kishin në karroceritë e tyre, kube matse.
Drutë me barrë, shiteshin në formë private në i quajturi, ‘pazar i druve’. Korça ka patur disa të tilla, që ndronin vënd nga koha në kohë. Një prej tyre ka qënë për një periudhë edhe ai që zhvillohej në sheshi përpara Mitropolisë.
Fillimisht drutë shiteshin, ‘të pa prera’ d.m.th të gjata dhe priteshin pastaj prej druvarëve. Këta ishin vëndas por edhe të ardhur, sidomos prej malësie. Këta të fundit kryenin si mund të themi një emigracion sezonal brenda vëndit, mbasi vinin për muajt e dimrit në Korçë prej malësive të thella të Tropojës, Kuksit, Peshkopisë, etj. Dalloheshin për nga veshjet e tyre tradicionale malësore, qeleshja dhe sidomos nga e thirrura e tyre, ‘dru me pre!!’.


 
Lexoni gjithashtu / More Articles :

» KE6/1 - Mjeshtra të punimeve të ndryshme metalike dhe mekanike, më 1911 në Korçë.

1. Mjeshtra të punimeve të ndryshme metalike dhe mekanike, më 1911 në Korçë ishin:Perikli TeneqexhiPandeli KostandiniThemistokli Gjeorgji.2) Ndreqësa armësh: Vëllaz. Theohar KondakçiKoço PeristeriEvthim PeristeriTheohar Filipi.3) Thika bërësDhimitër Samarinioti.Në këtë kohë, në Korçë kish gjithashtu edhe një agjensi të...

» BK/N - Meteorologji: Mbi klimën në Fushën e Korçës (Një studim i vitit, 1981)

Në vitin 1981 nga ana e Akademisë së Shkencave, Institutit hidrometeorologjik, me autorë R. Naçi dhe I. Kreste, është kryer një studim tepër i dobishëm dhe i plotë (133 fq. A4) për klimën e Fushës së Korçës.“… Në studim vëmëndja i është kushtuar pothuajse të gjithë elementëve të ndryshëm klimatikë, duke vënë...

» KE5/6 - Astronomi- Lindja dhe perëndimi i diellit. Agimi dhe muzgu në Korçë.

Grafiku në krah jep me një saktësi të pranueshme, lindjen dhe perëndimin e diellit, si dhe agimin dhe muzgun, madje edhe më tepër.Në të, në aksin horizontal janë vendosur të 12 muajt e vitit, ndërsa në aksin vertikal të 24 orët e ditës. Grafiku funksionon në këtë mënyrë.Le të marrim si shëmbull për ilustrim, dt.1...

» KE6/3 - Mbi jetimoren e Korçës

Një përshkrim i vitit 1923. (paraqitur këtu sipas arkaizmave të gjuhës së asaj kohe)“Kjo është një godinë ku rinë djem e vajza të pa-prindërshmë, të cilëvet, fati ose rrjedhja e ngjarjeve [të viteve] 1912 -1920 i ka lënë udhëvet. Këta fëmijë të mbledhur nga an’ e Bashkisë, janë vënë më një shtëpi në Famuli...

» KE2/8 - Mbi ndalimin e frekuentimit të hamamit të Korçës prej grave, më 1826.

Korça ka patur dikur hamam. Fjala hamam nuk është turke por është arabe (arb. hmm = ngrohtë) dhe nënkupton, një lloj banje të veçantë orientale, ku përdoret ujë dhe avull i ngrohtë, banjë kjo që, ka ngjashmëri me saunën finlandeze.Korça ka patur hamam qysh herët dhe fillimisht një i tillë u ndërtua prej Iljaz Bej Mirahorit,...

Share