MZ - Aforizmë: Lasgush Poradeci

Gjer më sot shumë veta kanë shkruar kundra meje, por asnjë-herë s’jam përgjigjur. Se poeti s’përgjigjet, poeti bën veprën, vepra le të përgjigjet. Po të mos flasë ajo, poeti s’ka ç’të thotë.

Nxjerrë nga: "Lasgushi më ka thënë, ..."
P. Kolevica

 

Temperatura e tokës bujqësore varet nga shkëmbimin energjitik që ndodh ndërmjet saj dhe atmosferës. Me fjalë të tjera, ajo varet jo vetëm nga parametrat e tokës, si ekspozicioni, struktura, tekstura, ngjyra, veshja bimore, lagështia, etj, por edhe nga parametrat e ambjentit rrethues si, nga rrezatimi diellor, zgjatja dhe intesiteti i tij, moti në përgjithësi, stina, gjërësia gjeografike, etj, etj.
Temperatura e tokës është e ndryshme në thellësi të ndryshme të profilit të saj dhe zakonisht matet vetëm në zonën ku zhvillohet sistemi rrënjor, pra në thellësitë: 0cm, 5, 10, 15, 20, 40, 80, 160cm, apo ka raste edhe më thellë deri në 320cm.
Temperatura e tokës influencon në mugullimin dhe mbirjen e farërave, zhardhokëve dhe frutrrënjorëve, në zhvillimin e rrënjëve pra dhe të bimësisë në përgjithësi, në lëvizjen e elementëve ushques të bimëve, në metabolizmin tyre, në zhvillimin e mikroflorës së tokës (mikrobeve, bakterieve), të mikroorganizmave, insekteve, kërpudhave, etj.
Më poshtë jepen të dhëna statistikore (vrojtime 10 vjeçare) për temperaturën e tokës në gradë Celsius, matur në, 0cm dhe 20cm thellësi, në Korçë, Pogradec, Ersekë dhe Sheqeras (ish këneta e Maliqit).

 
A. Temperatrura mesatare e tokës në, 0cm dhe 20cm thellësi, për Korçën dhe Pogradecin.

 

Korçë

 

Pogrd.

 

 

0cm

20cm

0cm

20cm

J

0,4

1,8

1,4

2,8

Sh

2,0

2,0

3,5

3,5

M

6,2

5,3

7,9

6,9

P

12,4

10,3

14,2

12,0

Mj

18,6

15,2

20,7

17,1

Q

23,9

20,2

26,6

21,7

K

28,1

23,9

30,6

25,1

G

27,1

24,4

29,1

25,1

Sh

20,4

20,0

21,7

20,5

T

12,9

13,6

14,7

15,0

N

7,0

8,6

8,6

9,7

Dh

2,6

3,6

4,0

5,1

Mest.

13,4

12,4

15,2

13,7


B. Temperatrura mesatare e tokës në, 0cm dhe 20cm thellësi, për Ersekën dhe Sheqerasin.

 

Ersekë

 

Shqras

 

 

0cm

20cm

0cm

20cm

J

0,1

2,0

0,2

2,7

Sh

1,5

2,5

2,1

2,6

M

6,0

5,5

6,6

6,0

P

11,6

9,7

13,1

10,3

Mj

17,2

13,8

19,3

14,6

Q

21,4

18,1

24,7

19,1

K

27,2

21,5

28,6

22,2

G

26,8

22,0

27,4

22,7

Sh

19,5

18,0

20,4

19,0

T

12,1

12,7

13,0

13,3

N

6,8

8,0

7,3

8,8

Dh

2,9

4,0

2,5

4,3

Mst.

12,7

11,5

13,7

12,1


Duke iu referuar tabelave kuptojmë një ligjësi të përgjithëshme se: në thellësi të tokës, në dimër është më ngrohtë se në sipërfaqe, ndërsa në verë më freskët.
Së fundi, vlen të përmëndet se, siç shihet prej të dhënave, në korrik, për Korçën, diferenca e temperaturës së tokës në 20cm thellësi, kundrejt sipërfaqes, është: 28,1 – 23,9 = 4.2 gradë; për Pogradecin: 30,6 – 25,1 = 5,5 gradë; për Ersekën: 27,2 – 21,5 = 5,7 gradë: dhe për Sheqerasin: 28,6 – 22,2 = 6.4 gradë. Pra në kulmin e verës, në zonën tonë, vetëm në 20cm thellësi nëntokë temperatura ulet me 4 deri 6 gradë celsius.



 
Lexoni gjithashtu / More Articles :

» KE5/7 - Diagrama astronomike e rrugës apo ecurisë (kurbës) së diellit per Korçën.

 Duke u bazuar në diagramën në krah nxjerrim të dhëna astronomike për pozicionin dhe rrugën e lëvizjes së diellit në vartësi të pozicionit gjeografik të Korçës.Diagrama përbëhet nga një rreth i cili përshkohet prej dy aksesh; atij horizontal që jep orientimet lindje (E) dhe perëndim (W); dhe atij vertikal që jep orientimet...

» KE5/6 - Astronomi- Lindja dhe perëndimi i diellit. Agimi dhe muzgu në Korçë.

Grafiku në krah jep me një saktësi të pranueshme, lindjen dhe perëndimin e diellit, si dhe agimin dhe muzgun, madje edhe më tepër.Në të, në aksin horizontal janë vendosur të 12 muajt e vitit, ndërsa në aksin vertikal të 24 orët e ditës. Grafiku funksionon në këtë mënyrë.Le të marrim si shëmbull për ilustrim, dt.1...

» BK/N - Meteorologji: Mbi mesataren vjetore të reshjeve, në qarkun e Korçës

Të dhënat për klimën e 50 vjetëve më parë, tregojnë gjëndjen e mëposhtme të reshjeve për qarkun e Korçës.Qarku i Korçës është më i thati në gjithë Shqipërinë. Sasia mesatare vjetore e reshjeve për zonën e Korçës është 722 mm, të Pogradecit është 765 mm dhe të Ersekës është 900 mm, ndërkohë kur, zona e Kuçit...

» KE8/4 - Verërat e krahinës së Devollit, në fillim të shek. 19 - të

Udhëtarë të ndryshëm që kaluan në anët tona në këtë kohë dhe kryesisht Fransua Pukëvil (1770 – 1838) konsulli i Napoleonit pranë Ali Pashë Tepelenës, tek vepra e tij, “Voyage en Morée, à Constantinople, en Albanie, et dans plusieurs autres parties de l'Empire Ottoman”  botuar në Paris më 1805 dhe Ami Bue (1794  -1881),...

» KE3/3 - Të dhëna numerike për liqenet e Prespës, krahasuar këto me fushën e Korçës.

  Prespat përfshihen përbrenda këtyre koordinatave gjeografike, veri 41 gradë dhe 25 minuta, jugë 40 gradë dhe 40 minuta, në lindje  21 gradë dhe 16 minuta dhe në perëndim 20 gradë dhe 50 minuta dhe kanë sipërfaqe, Prespa e madhe 275.2 km2, ndërsa Prespa e vogël 50.7km2.Liqenet kanë konfiguracion të çrregullt. Gjatësi...

Share