Sipas hulumtimeve të fundit të ing. A. Gjata, të përmbledhura në një libërth me titull, “Mbi themelimin e Korçës”, dy objektet më të rëndësishme që lidhen me themelimin e qytetit tonë janë, Kisha e Shën Mërisë dhe kalaja e dikurshme, citojmë:
… Padyshim që objekti më i vjetër në qytetin e Korçës, është kisha e Shën Mërisë. Kjo kishë e ka zanafillën qysh nga Mesjeta e hershme. Më vonë, në kohën e carëve të Bullgarisë kjo kishë do të bëhej manastir shumë i madh dhe i famshëm, me mure rrethuese në formë kështjelle dhe me sipërfaqe të madhe, që fillonte nga kombinati i trikotazhit, deri tek banka, ku ka qënë edhe porta kryesore e këtij manastiri. Mbeturinat me kolona të kësaj porte, ishin më këmbë deri në fillim të shek. XX-të.
*
… Objekti më i rëndësishëm dhe zanafilla e qytetit të Korçës, në truallin e sotëm ka qënë kalaja,... Nga ky objekt, nuk ka mbetur asnjë gjurmë e dukshme, të paktën që nga shekulli i XVIII –të. Fragmente muresh janë zbuluar gjatë ndërtimeve të këtij shekulli, si në shtëpinë e Sugarëve, Hotel Pallasi (1927), Hotel turizmi, ….
Vendosja e kësaj kalaje mesjetare, mund të përcakrohet e shtrirë në lagjen kala, siç quhej deri në fillim të shekulllit të XX e kufizuar nga Bulevardi “Shën Gjergji”, ish lumi dhe Hotel turizmi …
Për kalanë rruheshin deri vonë një sërë toponimesh, si sheshi i kalasë, ish trualli i Pallatit të Kulturës, Çezmat e portës së Kalasë, pas Hotel turizmit, të cilat u betonuan kur u ndërtua ky i fundit. Në krahun tjetër të ish lumit, kalonte një rrugë përballë këtij objekti, e cila në planimetrinë e vitit 1937, akoma emërtohej, “Rruga e Klasë”. ….
Në libërth jepet edhe një skicë e cila vendos në terren gjëndjen e këtyre objekteve të dikurshme [rreth shek. 14-të].
Lexoni gjithashtu / More Articles :
» KE1/5 - Biletat e kinemasë para 50 vjetësh.
Biletat e kinemasë, në vitet ’60, 70’, d.m.th., në kohën e ‘artë’ të kinemasë, shiteshin në sportel. Ato ishin standart për gjithë vëndin dhe vinin nga Tirana. Kishin numur rendor dhe numur serie. Biletat përbëheshin prej dy pjesësh, ‘kokës’ dhe ‘trupit’ që ndaheshin mes tyre, me dhëmbëza si pullat e postës....
» KE11/16 - Meteorologji: Mbi kthjelltësinë dhe vranësirën në qarkun e Korçës.
(Mesatarja statistikore shumëvjeçare, të dhëna para vitit, 1975.)Vranësira shkencërisht vlerësohet me ballë, nga 0 deri në 10. Një vranësi nga: 0-2 ballë, konsiderohet e pakët, nga 3-7 ballë, konsiderohet mesatare dhe nga 8-10 ballë, e dëndur.Ndërkaq, vlerësimi i vranësisë mund të bëhet për një çast, (p.sh. në këtë...
» BK/SHJT - "Na jep të kafshojmë një herë"
Në përgjithësi, gjithmonë fëmijët kanë dashur të hanë, disa herë më tepër se zakonisht, gjatë ditës. Përveç nevojës biologjike, të ngrënit për ta, shpesh bëhet edhe një lloj kënaqësie, apo argëtimi, apo psikozë më vete. Gjithmonë fëmijët me vënd e pa vënd, me kohë e pa kohë, kanë kërkuar të hanë. Kjo...
» MZ - Aforizmë: Nektar Tërpo - Voskopojari
Vjedhës është edhe ai, që gjykon pa të drejtë, falë dhuratave që merr.
» KE9/1 - Ngjalat e Korçës dhe nami i tyre shumëshekullor.
(Hulumtim, i nxjerrë nga punimi me titull:... Thonë se trishtimi ka një fund ...ose,Esse sinoptike mbi botën metafizike të vendlindjes sime, Korçës.aut: Ilia V. Ballauri, bot. personal, 2001, 517 fq.)… Thuhet se gjarpërinjtë janë tepër mistikë kur çiftëzohen, madje disa mithe, (si p.sh. mithi i Tiresias) thonë se kush vret një...
| Share |