Sipas hulumtimeve të fundit të ing. A. Gjata, të përmbledhura në një libërth me titull, “Mbi themelimin e Korçës”, dy objektet më të rëndësishme që lidhen me themelimin e qytetit tonë janë, Kisha e Shën Mërisë dhe kalaja e dikurshme, citojmë:
… Padyshim që objekti më i vjetër në qytetin e Korçës, është kisha e Shën Mërisë. Kjo kishë e ka zanafillën qysh nga Mesjeta e hershme. Më vonë, në kohën e carëve të Bullgarisë kjo kishë do të bëhej manastir shumë i madh dhe i famshëm, me mure rrethuese në formë kështjelle dhe me sipërfaqe të madhe, që fillonte nga kombinati i trikotazhit, deri tek banka, ku ka qënë edhe porta kryesore e këtij manastiri. Mbeturinat me kolona të kësaj porte, ishin më këmbë deri në fillim të shek. XX-të.
Pas djegjes që pësoi ky manastir në fillim të shek. XIII, do të rindërtohej plotësisht në kohën e Despotit të Epirit dhe pikërisht në vitin, 1225. Për sa më sipër dëdhmojnë kodiku i Mitropolisë së Korçës, shkrimet e figurave të ndritura, si Thimi Mitko, H. Karmici, Nuçi Naçi, etj. …
*
… Objekti më i rëndësishëm dhe zanafilla e qytetit të Korçës, në truallin e sotëm ka qënë kalaja,... Nga ky objekt, nuk ka mbetur asnjë gjurmë e dukshme, të paktën që nga shekulli i XVIII –të. Fragmente muresh janë zbuluar gjatë ndërtimeve të këtij shekulli, si në shtëpinë e Sugarëve, Hotel Pallasi (1927), Hotel turizmi, ….
Vendosja e kësaj kalaje mesjetare, mund të përcakrohet e shtrirë në lagjen kala, siç quhej deri në fillim të shekulllit të XX e kufizuar nga Bulevardi “Shën Gjergji”, ish lumi dhe Hotel turizmi …
Për kalanë rruheshin deri vonë një sërë toponimesh, si sheshi i kalasë, ish trualli i Pallatit të Kulturës, Çezmat e portës së Kalasë, pas Hotel turizmit, të cilat u betonuan kur u ndërtua ky i fundit. Në krahun tjetër të ish lumit, kalonte një rrugë përballë këtij objekti, e cila në planimetrinë e vitit 1937, akoma emërtohej, “Rruga e Klasë”. ….
Në libërth jepet edhe një skicë e cila vendos në terren gjëndjen e këtyre objekteve të dikurshme [rreth shek. 14-të].
Lexoni gjithashtu / More Articles :
» MZ - Aforizma nga Zambia - Afrikë:
1. Në qoftë se nuk i ble gruas cohë për fustan aq sa duhet, atëhere dije, ajo do t'i nxjerrë kofshët sheshit.2. Në qoftë se kërkon të shpëtosh nga mizat, atëhere, hidhe tutje mishin e qelbur që ke me vete.
» BK/LA - Muzika - Mbi prof. e muzikës, Thoma Nasi (1892 - 1964).
(Hulumtuesit e jetës së tij, ndër të tjera shkruajnë edhe këto.)… Thoma Nasi apo Nashi, siç e njohin bashkëfshatarët mbiemrin e tij, lindi në fshatin Dardhë të Korçës më 2 mars 1892. Në moshën dymbëdhjetë vjeçare si shumë të rinj të tjerë të krahinës së tij, Nasi emigroi fillimisht në Greqi dhe më vonë në Shtetet e...
Qyteti ynë dikur ka patur humor të hollë, pavarësisht se dalngadalë, kohët e fundit, mundet që ai degjeneroi. Karakteristikë e humorit të Korçës ishte se, ai shpesh vinte në lojë jetën e gjithë shtresave të shoqërisë së qytetit, pa kursyer këtu askënd.Banorët dikur bënin një jetë më të afruar me njëri tjetrin dhe...
» KE6/1 - Mjeshtra të punimeve të ndryshme metalike dhe mekanike, më 1911 në Korçë.
1. Mjeshtra të punimeve të ndryshme metalike dhe mekanike, më 1911 në Korçë ishin:Perikli TeneqexhiPandeli KostandiniThemistokli Gjeorgji.2) Ndreqësa armësh: Vëllaz. Theohar KondakçiKoço PeristeriEvthim PeristeriTheohar Filipi.3) Thika bërësDhimitër Samarinioti.Në këtë kohë, në Korçë kish gjithashtu edhe një agjensi të...
» KE11/16 - Meteorologji: Mbi kthjelltësinë dhe vranësirën në qarkun e Korçës.
(Mesatarja statistikore shumëvjeçare, të dhëna para vitit, 1975.)Vranësira shkencërisht vlerësohet me ballë, nga 0 deri në 10. Një vranësi nga: 0-2 ballë, konsiderohet e pakët, nga 3-7 ballë, konsiderohet mesatare dhe nga 8-10 ballë, e dëndur.Ndërkaq, vlerësimi i vranësisë mund të bëhet për një çast, (p.sh. në këtë...