Johann Wolfgang von Goethe (1749 – 1832) konsiderohet si gjeniu i mendimit intelektual modern gjerman. Ai ishte shkrimtar (shkruajti: poezi, prozë dhe dramë), filozof, fizikant, biolog, erudit, etj, ku rrallë dhe, si dikur në botën e lashtë tek ai gërshetoheshin dijet e thella të letrave, me ato të shkencës.Duke lënë mënjanë botën e tij të shkrimeve letrare e cila është tepër e njohur për këdo, bota e tij shkencore ishte gjithashtu e pasur, e thellë dhe enciklopedike. Kështu akoma edhe sot, studimet e tij botanike që lidhen me morfologjinë (metamorfozat) e bimëve, trajtohen si tepër interesante, të mprehta dhe të veçanta. E njëjta gjë duhet thënë për teorinë e ngjyrave. Ai krijoi barometrin Gëte të bazuar tek parimi i Toriçelit, madje sipas Hegelit, ai interesohej së tepërmi për fenomenet e meteorologjisë. Gëtja merrej me petrografinë, gjeologjinë dhe në kohën e vet kish koleksionin më të madh në Evropë, me copa gurësh mineralë (rreth 18 mijë të tillë). Në këtë kuadër për Gëten nuk mbeti jashtë interesit edhe gjenetika e njeriut.
Një poezi të tij lidhur, me trashëgiminë e tipareve që ai zotëronte prej prindërve të vet dhe e cila sot botohet, e botohet në vazhdim në tekstet e biologjisë të viteve të larta të liceut në Austri, e kam sjellë këtu të titulluar:
Tiparet që prej prindërve, përftova ...
Prej babait shtatin, pamjen, trashëgova,
mënyrat e tij në jetë, kthjelltësinë, krenarinë,
dhe u mbrujtën këto me shpirtin e ëmbël që prej nënës fitova,
së bashku me dëshirën e saj, për të treguar historinë, poezinë.
Stërgjyshi, plot finesë flërtonte me dashnoret zëmërlënduar,
dhe kuptohet, këtë damar e pamundur edhe unë të mos e kem,
stërgjyshja pëlqente, brilantet, margaritarët e ndriçuar,
që edhe unë kam qejf sa herë shoh të tillë, sytë t’ua hedh.
Më thoni pra! Për sa kohë që tiparet kështu gatuhen,
dhe janë kështu të ngjizura, të përziera qysh kur lind,
ç’farë është këtu e imja, vetia ku un’ shquhem,
ajo pra që nuk mora, nga asnjë prind?
Shqipëroi: Dr. Ilia V. Ballauri
Pedagog i gjenetikës.
Lexoni gjithashtu / More Articles :
» MZ - Poezia: Johann Wolfgang Goethe
Një lule që bie, e njofton kopshtarin se tashmë, ajo ka lidhur frut. - J.W. GëteAh! - Sikur më ka marrë trajtë më të mbushur, më të zbukuruar, gusha, -më tha një ditë e dashura ime, e befasuar, teksa e putha.- Vogëlushe, e mira ime! – i thashë duke i kujtuar,dora e Venusit të ka lulëzuar,duke të njoftuar,se ah!Trupi yt i...
» KE3/15 - Vargje erotike prej Asdrenit.
Aleksandër Stavre Drenova, ose i njohur si Asdreni (1872 – 1947) poeti dhe publicisti i madh prej Drenove, shkruesi i një sërë shkrimeve, shkruesi i himnit kombëtar (i cili zyrtarisht njihet me tre strofa por që në origjinal ka patur gjashtë), ka shkruar edhe këto vargje erotike si më poshtë:O moj ti me sy të zinj,Q’i ke flokët...
» BK/LA - Muzika - Mbi prof. e muzikës, Thoma Nasi (1892 - 1964).
(Hulumtuesit e jetës së tij, ndër të tjera shkruajnë edhe këto.)… Thoma Nasi apo Nashi, siç e njohin bashkëfshatarët mbiemrin e tij, lindi në fshatin Dardhë të Korçës më 2 mars 1892. Në moshën dymbëdhjetë vjeçare si shumë të rinj të tjerë të krahinës së tij, Nasi emigroi fillimisht në Greqi dhe më vonë në Shtetet e...
» MZ - Poezia: Zotni Rudolfi.
Nuk ka më kuptim,të thuash: “Jetë qeni!”mendoja, një ditë tek shikoja,qentë, që para portës së shtëpisë na kalojnë,qentë, që në lagjen tonë banojnë.Këtu tek ne, qentë anekënd, si në Wonderland, shëtisin të larë, të pastër si drita, qimengrehur, shpesh me pallto, papion, a në kokë fjongo, stil Barbie cullufekrehur,si...
» MZ - Vargje poetike: Për kopshtet.
… Dhe kështu, foshnja-Jezu qëndroi,në gjunjë të nënës së dashur Mari,çdo lule ngriti kokën, Zotin vështroi,çdo yll, uli sytë dhe pa në tokë, Perëndinë-Njeri …G. K. Chesterton(1874-1936)*“Pemët filluan të pëshpërisnin, ndërsa era filloi të pështjellohet,dhe atë mëngjes të egër të marsit, dëgjova, sesi shpirti...
| Share |