MZ - Aforizma: Johann Wolfgang von Goethe

 

Njeriu çdo ditë duhet të dëgjojë pak muzikë, të lexojë pak poezi, të shohë një pikturë të bukur,  në mënyrë që rutina e përditëshme, mos bëjë që të lihet në harresë, ndjenja për të bukurën, ndjenjë kjo të cilën Zoti e ka mbrujtur në shpirtin e njeriut.

*
Njësoj si në Romën e lashtë, ku në qytet, përveç romakëve kish edhe një mori bustesh dhe statujash mes të cilave rronin njerëz, ashtu edhe sot, përveç realitetit, ekziston edhe një botë e fortë me fantazi dhe imagjinata, ku edhe në të jetojnë njerëz.

*
Thonë: Njih vetveten! Po si mund dikush të njohë vetveten? Kjo gjë nuk mund të bëhet, nëpërmjet survejimit të vetes, por vetëm nëpërmjet praktikës dhe ja sesi: përpiqu të kryesh detyrën që të takon dhe do të shohësh, se ke për të kuptuar menjëherë, karakterin tënd. 


*
Çdo moshe të njeriut, mund  t'i vihet në korrespondencë një filozofi e caktuar.
Fëmija paraqitet realist. Ai është aq i bindur për ekzistencën e dardhës dhe të mollës sa edhe për ekzistencën e vet.
I riu, i përfshirë siç është në furtunat e veta të brëndëshme është i detyruar që ta kthejë vëmendjen, të rrëmojë dhe të kërkojë brenda vetes, pra të bëhet idealist.
Një burrë i pjekur, ka një sërë arsyesh që të jetë skeptik. Ai dyshon sipas mënyrës së vet, nëse janë të sakta mjetet që ai ka zgjedhur për të kryer një veprim. Gjithashtu përpara se të veprojë dhe në çastin që vepron, e ka të nevojshme që të jetë vigjilent, me qëllim që në të ardhmen, mos pendohet hidhshëm për zgjedhje të gabuar.
I moshuari, ndërkaq është mistik. Mjaft gjëra i shikon të varen prej fatit, një diçka që s'ka logjikë të ecë dhe, logjiken të pengohet e të shkojë shtrembër, fati dhe pafatësia pra, të ndërrojnë vënd papritur dhe papandehur.

Zgjodhi dhe perkth: I.V.B.

 

Temperatura e tokës bujqësore varet nga shkëmbimin energjitik që ndodh ndërmjet saj dhe atmosferës. Me fjalë të tjera, ajo varet jo vetëm nga parametrat e tokës, si ekspozicioni, struktura, tekstura, ngjyra, veshja bimore, lagështia, etj, por edhe nga parametrat e ambjentit rrethues si, nga rrezatimi diellor, zgjatja dhe intesiteti i tij, moti në përgjithësi, stina, gjërësia gjeografike, etj, etj.
Temperatura e tokës është e ndryshme në thellësi të ndryshme të profilit të saj dhe zakonisht matet vetëm në zonën ku zhvillohet sistemi rrënjor, pra në thellësitë: 0cm, 5, 10, 15, 20, 40, 80, 160cm, apo ka raste edhe më thellë deri në 320cm.
Temperatura e tokës influencon në mugullimin dhe mbirjen e farërave, zhardhokëve dhe frutrrënjorëve, në zhvillimin e rrënjëve pra dhe të bimësisë në përgjithësi, në lëvizjen e elementëve ushques të bimëve, në metabolizmin tyre, në zhvillimin e mikroflorës së tokës (mikrobeve, bakterieve), të mikroorganizmave, insekteve, kërpudhave, etj.
Më poshtë jepen të dhëna statistikore (vrojtime 10 vjeçare) për temperaturën e tokës në gradë Celsius, matur në, 0cm dhe 20cm thellësi, në Korçë, Pogradec, Ersekë dhe Sheqeras (ish këneta e Maliqit).

 
A. Temperatrura mesatare e tokës në, 0cm dhe 20cm thellësi, për Korçën dhe Pogradecin.

 

Korçë

 

Pogrd.

 

 

0cm

20cm

0cm

20cm

J

0,4

1,8

1,4

2,8

Sh

2,0

2,0

3,5

3,5

M

6,2

5,3

7,9

6,9

P

12,4

10,3

14,2

12,0

Mj

18,6

15,2

20,7

17,1

Q

23,9

20,2

26,6

21,7

K

28,1

23,9

30,6

25,1

G

27,1

24,4

29,1

25,1

Sh

20,4

20,0

21,7

20,5

T

12,9

13,6

14,7

15,0

N

7,0

8,6

8,6

9,7

Dh

2,6

3,6

4,0

5,1

Mest.

13,4

12,4

15,2

13,7


B. Temperatrura mesatare e tokës në, 0cm dhe 20cm thellësi, për Ersekën dhe Sheqerasin.

 

Ersekë

 

Shqras

 

 

0cm

20cm

0cm

20cm

J

0,1

2,0

0,2

2,7

Sh

1,5

2,5

2,1

2,6

M

6,0

5,5

6,6

6,0

P

11,6

9,7

13,1

10,3

Mj

17,2

13,8

19,3

14,6

Q

21,4

18,1

24,7

19,1

K

27,2

21,5

28,6

22,2

G

26,8

22,0

27,4

22,7

Sh

19,5

18,0

20,4

19,0

T

12,1

12,7

13,0

13,3

N

6,8

8,0

7,3

8,8

Dh

2,9

4,0

2,5

4,3

Mst.

12,7

11,5

13,7

12,1


Duke iu referuar tabelave kuptojmë një ligjësi të përgjithëshme se: në thellësi të tokës, në dimër është më ngrohtë se në sipërfaqe, ndërsa në verë më freskët.
Së fundi, vlen të përmëndet se, siç shihet prej të dhënave, në korrik, për Korçën, diferenca e temperaturës së tokës në 20cm thellësi, kundrejt sipërfaqes, është: 28,1 – 23,9 = 4.2 gradë; për Pogradecin: 30,6 – 25,1 = 5,5 gradë; për Ersekën: 27,2 – 21,5 = 5,7 gradë: dhe për Sheqerasin: 28,6 – 22,2 = 6.4 gradë. Pra në kulmin e verës, në zonën tonë, vetëm në 20cm thellësi nëntokë temperatura ulet me 4 deri 6 gradë celsius.



 
Elbi
Korça është për Shqipërinë, atdheu i birrës dhe birra prodhohet prej elbit. Për rrjedhojë, zona e Korçës është edhe zona e elbit distik dhe ka, si traditën më të vjetër për këtë bimë, ashtu edhe njohuritë shkencore më të thella për të. Gjithmonë në zonën tonë, historikisht është mbjellë edhe sipërfaqja më e madhe me këtë kulturë bujqësore. Kohët e fundit për elbin distik prej Prof. Dr. K. Teneqexhi dhe Dr. E. Spahiu, është botuar edhe një monografi prej 111fq., me këtë përmbajtje:

Vlera ekonomike,
Prejardhja dhe botanika,
Fiziologjia dhe gjenetika,
Seleksionimi dhe prodhimi i farës,
Agroteknologjia e kultivimit,
Sëmundjet dhe dëmtuesit.