Korrja e grurit në veçanti dhe e të lashtave në përgjithësi, në ato kohë kur kjo punë kryhej me krahë, gjithmonë ka qënë konsideruar si një nga periudhat më kulminante në bujqësi, nga më të ngarkuarat me punë, nga më të vështirat, me proçese nga më të shumëllojshmet që kërkonte krahë të specializuara pune dhe nga më të përgjegjshmet mbasi, lidhej me bukën e gojës.
Gjatë korrjeve të dikurshme të grurit me krahë, kërkoheshin shumë forca pune të cilat angazhoheshin gjithandej në arë, me korrjet, në tansportimin me kafshë të prodhimit deri në lëmë, me shirjen e tij këtu, me grumbullimin e grurit, mbushjen e thasëve, me sistemimin e kashtës, byqeve, etj etj. Korrjet pra ishin një proçes, që mbi të gjitha kërkonte shpejtësi në veprime si dhe organizim të përsosur të gjithë krahëve të punës, në të kundërt humbjet do të ishin të mëdhaja, djersa e punës njëvjeçare prej mbjelljes së grurit dhe deri në mbushjen e thasëve me prodhim, do të shkonte dëm, etj, etj, madje një shi a një breshër i cili, gjente bujkun në kohën e korrjeve të papërgatitur, rrezikonte që ta linte atë, pa bukën e fëmijëve.
Bujqit kudo, kur vinin korrjet për të përballuar, ç‘ka më sipër thamë, ishin të detyruar të merrnin argatë me mëditje, dhe në këtë aspekt në anët tona por edhe ngado në Ballkan, argatët devollinj ishin nga më të mirët.Më poshtë bazuar tek monografia e Spiro Shkurtit, „Tradita bujqësore të shqiptarëve“, bot. i Akdem. së Shkencave jepen disa të dhëna për argatët e korrjeve prej Devolli, të periudhës së para luftës së dytë.
„… Vlera e punës së argatëve deri më 1912, shkonte deri në 3 groshë, ndërsa në kohën e Zogut ishte rreth 2-3 lekë. Vlera e ditës së punës së tyre ishte 2-3 herë më e madhe se vlera e argatit për punë të tjera, …“
„… në Korçë, argatët kishin disa vënde të caktuara ku rrinin mëngjeseve me drapër në dorë e prisnin të vinin t’i pajtonin në punë, …“
„ … korrësit nga fshatrat e luginës së Devollit shkonin për të korrur në fshatrat e rrjedhës së Shkumbinit, në veri deri në kepin e Rodonit, ndërsa në jugë korrnin edhe fushën e Muzeqesë së Lushnjës, deri në bregun e djathtë të lumit Seman. Është me interes të vërejmë shkurtimish rrugën që bënin këta korrës. Niseshin nga Devolli dhe, duke ndjekur rrjedhën e lumit Devoll e Shkumbin, dilnin në fshatrat e bregdetit të Adriatikut, ku gruri piqej në fund të muajit maj dhe fillimit të muajit qershor. Pastaj, duke korrur, lëviznin fshat mbas fshati në drejtim të juglindjes deri sa në mesin e muajit korrik arrinin në fushën e Korçës, pikërisht në kohën kur këtu ishte bërë gruri për tu korrur. Gjithashtu, po sipas traditës, korrës nga kjo zonë të organizuar në grupe 5-6 vetësh, me një të parë në krye, shkonin për të korrur të lashta edhe në Maqedoni, në Thrakë, në Bullgari dhe deri në Azinë e Vogël. Kjo bëhej jo vetëm në fund të shekullit të XIX e fillim të shekullit të XX, por edhe shumë kohë më parë. Kjo është dokumentuar, të paktën, që në mesin e shekullit të XVI. ….“
„ … Devolli nxirrte argatë për tri arësye kryesore: së pari, në luginën e Devollit ka pasur një grumbullim të madh vëndbanimesh dhe një dëndësi popullsie të madhe, … së dyti, teknika e mjetet e punës që përdornin devollinjtë në korrje ishin më të përparuara sesa të zonave ku shkonin ata për të korrur. Leleku dhe pallamari i Devollit (vegala këto për korrje) kishin epërsi mbi draprin e vogël e padhëmbëza që përdornin zakonisht zonat e tjera. Kjo bënte që një argat prej Devolli të korrte gjatë ditës 2 dhe madje 3 herë më shumë se sa një korrës i këtyre zonave, së treti, të lashtat në këtë zonë (pra në Devoll), për shkak të kushteve klimaterike dhe të terrenit, piqeshin më vonë se në zonat e tjera, gjë që u krijote mundësinë korrësve që mbasi të korrnin të lashta në zonat e tjera, të ktheheshin pastaj e të korrnin të lashta në fshatrat e tyre.“
Shënim: më poshtë jepet një pullë poste shqiptare e kohës së socializmit, ku tregohet në përgjithësi „entusiazmi i masave“, gjatë kohës së korrjes me krahë të grunjave.
Lexoni gjithashtu / More Articles :
» BK/N - Meteorologji: Mësime të meteorologjisë praktike të nxjerra nga kalendari i Korçës, 1924
(Shënim: me qënë se gjuha në origjinal përmban arkaizma, ajo pjesërisht është sjellë në të folmen e sotme.) …Kur retë në qiell janë të holla dhe si push (xhufkë në origj.), kjo parashikon kohë të mirë. Kur këto janë te dendura dhe lëvizin shpejt, kjo gjë paralajmëron, furtunë. Kur retë janë të bardha dhe si tufë...
» KE7/22- Histori - Demografi - Mbi popullsinë e qytetit të Korçës për gjatë 500 vjt. (1431-1927)
1) Sipas rregjistrit turk të Korçës dhe Përmetit të vitit, 1431 – 1432, Korça figuron si kështjellë e banuar me 26 shtëpi dhe fshati Peshkëpi ngjitur me të numëronte 71 shtëpi, pra gjithsej 97 shtëpi. Duke llogaritur familjen e asaj kohe me të paktën, rreth 7 pjestarë, del se me afërsi Korça në atë kohë kish rreth, 700...
» Histori - Të gjitha zhduken... në humnerën e harresës
Marcus Aurelius“ … Dije se edhe një sërë fjalësh që dikur ishin tepër të përdorura, që njerëzit i flisnin përditë, sot shohim që janë vjetëruar dhe përdoren gjithmonë e më pak, madje do të vijë një kohë dhe ato do të zhdukem. E njëjta gjë ndodh edhe me emrat e njërëzve të dëgjuar që ishin dikur, emrat e burrave...
» KE3/1 - Gështenjat e Pogradecit
Gështenja (Castanea sativa ose, Castanea vesca) është një drupyjor dhe njëkohësisht drufrutor, i përhapur në Evropën Jugore, që i përket familjes, Fagacea.Njihen 18 lloje, ose thënë ndryshe, populacione gështenjash.Përmasat e pemës janë relativisht të mëdha. Në Tropojë, dikur është gjetur një dru gështenje me moshë...
» BK/N - Bujqësia - Teknologjia ushqimore: Një monografi për bimën e elbit
Korça është për Shqipërinë, atdheu i birrës dhe birra prodhohet prej elbit. Për rrjedhojë, zona e Korçës është edhe zona e elbit distik dhe ka, si traditën më të vjetër për këtë bimë, ashtu edhe njohuritë shkencore më të thella për të. Gjithmonë në zonën tonë, historikisht është mbjellë edhe sipërfaqja më e...
| Share |
