MZ - Aforizmë: Nektar Tërpo - Voskopojari

Vjedhës është edhe ai, që gjykon pa të drejtë, falë dhuratave që merr.

 “Korça ose Gjiorça është qytezë me 800 shtëpi,…, ka pazar të mirë me rreth 300 dyqane, ka ujra të mira dhe ajër të shëndetshëm. [Korça] është ndërtuar në anën lindore të fushës [së Korçës] e cila ka gjatësi rreth 6 orë dhe gjërësi diku 2 dhe diku 3 orë, fushë kjo pjellore në prodhimin e drithrave dhe bishtajoreve. … Terreni [i qytetit] është i butë, gjë që bën që, mallrat të transportohen me karroca lehtë, kudo që është nevoja.

 Në Korçë të shtunë bëhet pazari, ku mblidhen plot njerëz prej rrethinave. Në qytezën e Korçës, ka qëndrën, kryetari i vëndit, gjykatësi dhe dhespoti, ….

Korça ndodhet 12 orë në perëndim të Kosturit, 18 orë në jugë të Manastirit (Bitolës), dhe 14 orë në jugëlindje të Ohrit.

Në distancën prej një ore në lindje të Korçës, gjenden një sërë malesh [relativisht] të ulta, që janë degëzim dhe vazhdim i Pindit. Prej banorëve këto male quhen, Morava. Në majën e një prej këtyre maleve të ulta, ndodhet akoma në gjëndje rrënoje, një kala e lashtë, e cila duket edhe po të shikosh nga Korça, kala të cilën banorët e quajnë, Qyteti. Ndoshta ka qënë toponomia e lashtë e quajtur, “Guri i Bardhë”.

“Dolëm në këto male dhe gjuajtëm shpendë me dyfek, d.m.th. thëllëza e pëllumba dhe pamë gjëra të çuditshme. Në pjesën lindore të këtyre maleve, d.m.th. nga ana e prapme e tyre, në fshatrat Mborje dhe Drenovë, gjetëm fosile të forta dhe të rënda, të pesë a gjashtë lloje krustaceve deti, me forma të përsosura, [gjetëm gjithashtu] kokilie (guaska deti) të rrumbullakta, kokilie në formë konike, ngjyrë të kuqëremtë, [gjetëm] goca deti e të tjera. [Gjetëm gjithashtu] edhe një lloj petle, me trajtë plotësisht të rrumbullaktë, të përmasave të vogla dhe të mëdha, si para, si rupi, si groshë për nga madhësia. Disa prej këto i hodhëm në zjarr dhe pamë se u bënë hi. Ne duke bërë shaka, i quajtëm këto para të botës së lashtë. Përsa u takon fosileve, ato gjenden me shumicë në sipërfaqe ose po qe se gërmon pak, në shtresat e tokës.”

Shënime : 1) Për të llogaritur distancat atëhere, për 1 orë largësi më këmbë, që thuhet këtu, mund të konsiderohet rreth 5km. 2) Lidhur me petlat (pllakëzat) që digjeshin dhe bëheshin hi, kuptohet se kemi të bëjme me qymyrin e gurit të kësaj zone. Indirekt kuptojmë se, më 1830 minierat e Mborie - Drenovës ndofta nuk ekzistonin.
 

 
Lexoni gjithashtu / More Articles :

» KE9/6 - Mbi etimologjinë e fjalës Varosh, dhe zanafillën e dy lagjeve te vjetra në Korçë.

 Korça dikur ka patur një lagje Varosh (Korça e vjetër rreth Mitropolisë) dhe një lagje tjetër të quajtur Katavarosh (kato = poshtë, Varoshit) që ishte dikur përballë Shën Mërisë dhe aty përreth ku ishte dikur, fabrika e këpucëve.Fjala Varosh ka origjinë hungarezo – rumune dhe me këtë emër quheshin lagjet e para që...

» KE2/30 - Gora dhe Mokra, një përshkrim i bërë para vitit 1830

 Gora dhe Mokra, në veri kufizohen me Ohrin, në jugë me lumin e Devollit i cili i ndan këto krahina prej Oparit. Në lindje kufizohen me Korçën, dhe në perëndim me zonën e Elbasanit. Vëndi është malor dhe i frikshëm, nga ku me sa duket ka marrë edhe emrin, Gorë që sllavisht do të thotë mal. Ujrat e kësaj zone derdhen gjysmat...

» KE8/9 - Argatët e dikurshëm të korrjeve të grurit , prej krahinës së Devollit

Korrja e grurit në veçanti dhe e të lashtave në përgjithësi, në ato kohë kur kjo punë kryhej me krahë, gjithmonë ka qënë konsideruar si një nga periudhat më kulminante në bujqësi, nga më të ngarkuarat me punë, nga më të vështirat, me proçese nga më të shumëllojshmet që kërkonte krahë të specializuara pune dhe nga më...

» BK/SHJT - Mbi popullsinë e disa qyteteve në fillim të shek.15 dhe shek.16, krahasuar me Korçën.

Sipas  Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, tek vepra, “Esnafet shqiptare” bot. 1973, e Z. Shkodrës, jepen këto të dhëna, lidhur me popullsinë e kësaj kohe (fillimet e shek. 15-të dhe të 16-të), citojmë:" ... Kasabatë [qytet] tona kishin më tepër pamjen e fshatrave të mëdha, që kryenin njëkohësisht edhe funksionet e...

» BK/SHJT - Turizëm - Gida turistike e Korçës.

Një gidë turistike për Korçën, botim i viteve të fundit, 122 fq., 500 lek të reja ose, 5 euro.Përmban:gjeografi, histori, burimet natyrore, monumentet natyrore, popullsia, ekonomia,arkitektura, tradita, arti, itinerare të sugjeruara,informacion praktik, hotele, librari, monumente kulture, tradita e pikturës kishtare,karnavalet,...

Share