KE10/5 - Mbi vlerën e disa artikujve ushqimorë, në vitet 1600 - 1700 dhe krahasimet me kohët e sotme
Duke ditur vlerën e një sërë artikujve ushqimorë kryesorë të konsumit të përditshëm, (të quajtura sot, si “artikuj të shportës”), duke ditur se edhe të ardhurat mesatare të një zanaçiu fillestar, të rëndomtë, (kallfe), ishin në ato kohë rreth 3-4 aspra (apo akçe) në ditë, ndërsa për një usta 10 aspra, a diçka më shumë në ditë, mund të llogaritet dhe pastaj të imagjinohet, niveli i jetesës që bënin njerëzit e zakonshëm, rreth 300 vjet më parë, me atë që kanë sot.
Shënim:
1) Lista që është paraqitur më poshtë, i referohet qytetit të Beratit, i cili në ato kohë, për Shqipërinë e Jugut, zotëronte ndoshta tregun më të zhvilluar dhe më të pasur në vënd.
2) Tabela në fjalë është nxjerrë nga botimet e Akad. Shkenc. Shqipërisë, aut. Z. Shkodra, tek punimi: “Esnafet Shqiptare” fq. 106, v. 1973.
3) Të dhënat jepen në sasinë korresponduese në kg. të blerë për mallin përkatës me 10 aspra. Nga ana jonë këto të dhëna, janë kthyer për 1 aspër dhe konkretisht, pra kemi:|
Artikulli |
Viti 1680 |
Viti 1736 |
|
Bukë |
0,48 |
0,43 |
|
Simite |
0,24 |
0,21 |
|
Mish shqerre |
0,16 |
0,13 |
|
Mish lope |
0,18 |
0,20 |
|
Djathë |
0,11 |
0,11 |
|
Gjalpë |
0,04 |
0,04 |
|
Ullinj |
0,21 |
0,19 |
|
Vaj ulliri |
0,05 |
0,04 |
|
Qumësht |
0,32 |
0,32 |
|
Majltë |
0,05 |
0,04 |
|
Sapun |
0,09 |
0,07 |
*
Duke bërë llogaritjet e mëposhtme (I.V.B.), mund të bëhen njëkohësisht edhe krahasime, për të cilat çdokush mund të nxjerrë, konkluzionet e veta dhe konkretisht:
1) Në vitet 1600 - 1700, duke ditur se një ditë pune e mirë në ato kohëra paguhej 10 aspra, nisur nga tabela e mësipërme mund të themi se me këto të holla mund të blihej:
me 4 aspr. (4 x 0.48) afrs. 2kg bukë,
me 3 aspr. (3 x 0.18) afrs.0.5kg mish
me 3 aspr. (3 x 0.11) afrs.0.3kg djath
Gjithsej: 10 aspra.
*
2) Në vitet 1980, po këto artikuj të kësaj shporte minimale, afërsisht kostonin:
2kg bukë kostonte 40 lek
0,5 kg mish kostonte 97 lek
300gr djathë kostonte 51 lek
Gjithsej: 188 lek të vjetra.
Shënim:
1kg bukë e zezë pllakë në vitet 1980 kostonte, 20 lek vjetra.
1kg mish prej viçi kostonte 195 lek të vjetra.
1kg djathë kostonte 170 lek vj.
Një ditë pune e mirë në vitet 1980 ishte afërsisht 220 lek të vj.
*
3) Në vitin 2012, po këto artikuj, të kësaj shporte minimale afërsisht kostojnë:
2kg bukë kostojnë 2000 lek
0,5 kg mish koston 3500 lek
300gr djathë koston 1500 lek
Gjithsej: 7000 lek të vjetra
Shënim:
1kg bukë e bardhë sot koston, 1000 lek vjt.
1kg mish prej viçi koston 7000 lek të vjt.
1kg djathë koston 5000 lek vjt.
Një ditë pune e mirë, sot është afërsisht 15000 lek të vj.
Lexoni gjithashtu / More Articles :
» BK/SHJT : Tregti - Kinkaleri në Korçë, në fillimet e viteve '920
Për shitjen e sendeve të himta në këtë periudhë kishin dyqane të më poshtëmit:Nik. BeratiTh. KatundiVëllaz. Lako & MullaVëllaz. OpariP & Ar. OpariTh. PappaIoan. PappaG. PapaharallambiRuço & DakoVëllaz. ShoshoVëllaz. TurtulliPerikl. TurtulliVëllaz. TreskaGr. FiliLl. Fundo
» KE11/13 - Ekonomia: Nga historia e kambizmit, në kohën e Turqisë në Korçë.
Fjala kambizëm vjen prej italishtes, cambiare = me këmbye, këmbej, pra kambizmi është veprimi financiar që lidhet me këmbimin (angl. exchange) e një monedhe me një tjetër.Në fund të shekullit të 19-të e fillim të shek. të 20-të, para rënies së perandorisë osmane, në Korçë falë zhvillimit ekonomik të qytetit si edhe të...
» KE7/14 - Mbi çmimin mesatar të dynymit në groshë, shek 19-të
Fusha e Korçës, në gjysmën e parë të shek. 19-të (pra për periudhën: 1800 -1850).Vlera e tokës arë, është shumë e ndryshme dhe ajo varet nga një sërë parametrash si: periudha historike kur toka del në tregun e shitjes, gjëndja ekonomike e shoqërisë që e shet dhe e ble, niveli ekonomik i zonës ku ajo ndodhet, pozicioni...
» KE2/35 - Rruga e moçme e karvaneve
Rruga e moçme e karvaneve, Vlorë-Berat-Voskopojë-Korçë dhe mallrat që transportoheshin.Zona e Korçës lidhej në Adriatik me dy skela, atë të Durrësit dhe të Vlorës. Skela kryesore për tregtarët e anëve tona dhe sidomos për ata voskopojarë ka qënë skela e Durrësit.Ndërkaq një tregëti e konsiderueshme zhvillohej edhe duke...
» KE9/13 - Mbi rrrugën e gjatë të përfitimit të një profesioni (zanati) në kohët e pushtimit turk.
(Shënim: Për hartimin e këtij hulumtimi jemi bazuar kryesisht tek bot. „Esnafet Shqiptare“ aut. Z. Shkodra. Akad. Shkenc. Shqipërisë, 1973, fq.89 - 106.)Përfitimi dhe ushtrimi i një profesioni, i një mjeshtërie të caktuar, apo një zanati, më parë, në kohën e pushtimit turk por edhe më pas, deri aty nga mesi i shekullit të 20...
| Share |