Bai Ju Yi ose Po Chu-yi, (v. 772-846), ishte burrë shteti dhe poet kinez, i “periudhës së artë” Tang, anëtar i Akademisë Hanlin. Shkrojti rreth 2800 poezi lirike por edhe erotike, të cilat i kopjonte dhe i shpërndante gjithandej vetë me qëllim që të mbeteshin të gjalla në kohë. Thuhet se ai i mbante mënd gjithë poezitë e veta dhe se ish në gjëndje të vazhdonte çdonjërën prej tyre aty ku të tjerët e harronin. Në kohën kur ai jetoi, filloi të parandjejë shënja të një farë rënie të periudhës së artë të poezisë dhe jetës kineze, dhe Bay Ju Yi, i shprente këto parandjenja profetike, të realitetit të jetës së përditshme, nëpërmjet mesazheve morale. Në këtë pikë sipas punimit “Krijimi poetik gjatë periudhës Tang”, nxjerrë nga: “The Tang Poets” Frederick Turner, ai mund të krahasohet me novelistët e mëdhenj romantikë si Balzaku, Tolstoi dhe Dikensi ose me piktorë si Millet dhe Van Gogh, apo me dramatistë si Bertold Brehti, etj.
Bay Ju Yi, u mpleks në skandalet perandorake të asaj periudhe dhe për një kohë u internua. Vargjet e mëposhtme të titulluara “Duke recituar maleve si i marrë”, janë shkruajtur në internim.
Ndërkaq tek vëllimi me poezi të shqipërurara, me titull: “Vargje të lashta liriko - erotike”, 211 faqe dhe figura, shqipr: Ilia V. Ballauri, bot. UEGEN Tiranë, 2010, kam sjellë edhe tre poezi të tjera të famshme të tij, “Ti je!”, “Pasqyra” dhe “Pleqëria”.
Shqipërimi im i mëposhtëm, është bazuar tek varianti i njohur klasik në anglisht, përkthyer prej gjuhës kineze nga orientalisti i dëgjuar, Arthur Waley.
Duke recituar maleve si i marrë.
S’ka njeri që të mos ketë një dobësi,
dhe, dobësia ime është të shkruaj poezi.
Me mijërat e fijeve, me të cilat lidhet jeta, prapushitet,
marrëdhëniet i kam prerë dhe vetëm një gjë nuk më zvërdhitet,
vetëm me një dobësi mbetem i lidhur, në pafundësi,
të shkruaj rreshta, vargje, mendime, poezi.
Sa herë që shoh një pamje të bukur në natyrë,
sa herë që takoj një mik të dashur, një të njohur fytyrë,
e ngre zërin, një strofë poezi i them, i recitoj,
i ngazëllyer sikur Zotin, rrugës po takoj.
Dhe tani qysh prej kohës që në Hsung-yang, jam internuar,
gjysmën e kohës, e kam kaluar,
korrijeve, kodrave duke shëtitur, duke menduar,
vargje duke thurur, duke belbëzuar.
Dhe shpesh, kur ndonjë poezi, së fundi e mbaroj,
marr rrugën pastaj, ngjitem për tek shkëmbi i Lindjes shkoj,
dhe atje, i mbështetur në anë të shkëmbit të bardhë,
pasi kap një degë të gjelbër të kasies, kësaj peme të rrallë,
vargjet e mia të çmëndura, kodrat, luginat, habitin, pushtojnë,
zogjtë cicërojnë dhe majmunët më imitojnë.
I trembur pra, se mos prej botës përqeshem, vihem në lojë,
kam zgjedhur kështu,
një vënd për recitimet time që shpirtin ma gëzojnë,
një vënd, ku askush zë njeriu, nuk mundet të dëgjojë,
një vënd, ku askush nuk mundet të më shqetësojë.
Shqipëroi: Ilia V. Ballauri
Lexoni gjithashtu / More Articles :
» MZ - Poezia: Molusku i shtëpise sime.
Pasi prej magmës, brëndësisë më të parë, qindra miliona vjet më parë, shkëmbinjtë e murrmë, ultrabazikë, shpërthyen në sipërfaqe për të dalë, për të krijuar male, si mali që qyteti ynë mban mbi krahë, këtu, rrëzë sipërfaqeve të tyre, “lëkurë elefanti”, siç i cilëson, nobelisti poet, pati det.Jeta që brenda...
Shqipëroi: Ilia V. BallauriOh! moj pelë, moj thrakiote, E di un’, se ç’do qafa jote!Përse, shtrëmbër më vështron?Pse me shqelma, më largon?Mos kujto, se un’nuk mundem,Hipur, mbi ty të tundem,Di kapistrat, të t’i shkoj,Të të zbut, të të kaploj.
Gjer më sot shumë veta kanë shkruar kundra meje, por asnjë-herë s’jam përgjigjur. Se poeti s’përgjigjet, poeti bën veprën, vepra le të përgjigjet. Po të mos flasë ajo, poeti s’ka ç’të thotë.Nxjerrë nga: "Lasgushi më ka thënë, ..."P. Kolevica
» MZ/Poezia - Homeri mbi kapjen në flagrancë të pabesisë bashkëshërtore.
 Për herë të parë, nuk ka qënë njeriu por perënditë që kanë dashuruar vjedhurazi duke shkelur besën bashkëshortore, kështu thonë mithet dhe kështu thotë Homeri, tek rapsodia e 8-të e Odisesë. Perëndia e bukurisë femërore, e dashurisë, e të shtriturit në shtrat, Afërdita (ose Venusi, për latinët), e pa përmbajtur...
» BK/SHJT - Folklor - Th. Mitko: Djalli dhe i biri
Djalli me të birin ishin duke udhëtuar nëpër botë. Në rrugë e sipër kalojnë pranë një fshati i cili dukej se ndodhej në ditë të gëzuara. Dëgjoheshin nga larg këngë, kërcime, vallëzime e gëzime. Duke parë këtë gjëndje, djalli i tha të birit, - Leri mos i ngacmo, leri të gëzohen-. I biri i djallit u përgjegj, - Dakord,...