Dikur në mes të Korçës, pikërisht përballë, aty ku është sot porta e bibliotekës së qytetit, në trotuar, (pra dikur, përballë portës së anëshme të kishës së Shën Gjergjit) ndodhej deri aty nga vitet ’60 një plep (latn. Populus nigra L.) jashtëzakonisht i madh. Plepi kish lartësinë rreth 15 – 20m (afrs. sa një godinë me 5 kate), diametrin e kurorës rreth 60m dhe trashësinë e trungut, pra diametrin, rreth 4m (duhej të kapeshin rreth 8 veta, që ta pushtonin trungun). Plep aq i madh, rrallë se mund të gjendet sot diku. Plepi u pre në atë kohë që u prish edhe kisha e Shën Gjergjit. Këtu po japim një foto të dimrit vitit 1917 të kishës së Shën Gjergjit dhe të plepit. Madhësia e tij në të (pra në foto) as afrohet për nga madhësia që kish pas pesëdhjet vjetëve të tjera, pra në vitet ’60.
Në fakt, duhet të egzistojnë fotografi në Korçë të viteve ’60 që ta kenë këtë plep në pamjen e zhvillimit maksimal të tij.
Një karakteristikë tjetër e plepit të dikurshëm ishte se në të mblidheshin shumë shpendë, rabecka, pëllumba, guguçe, lejlekë, por veçanërisht gala (korba, latn. Genus Corvus) dhe se në të kish shumë fole. Aq i shumtë ishte numri i galave që qëndronin në të, sa kur ato ngriheshin krijoheshin re. Ato, gjithashtu me kakarisjen e tyre kra-kra, krijonin shqetësim për banorët e qytetit. Të vjetrit theshin se në vitet tridhjet bashkia vinte gjuetarë për t’i vrarë duke i shpërblyer ata me pikë të dobishme për lejet e gjahut. Galat e plepit të Korçës i ka përmëndur në shkrimet e veta edhe nobelisti Jorgo Seferi, i cili i ka parë tufat e tyre me sy në kohën kur ka jetuar në Korçë. Ka të ngjarë që një poezi e tij me titull, “Korbi” të cilën e ka shkrojtur në Korçë në dimër të vitit 1937, të ketë lidhje me galat e plepit të Shën Gjergjit. Prerja e plepit të Korçës, parë nën këndvështrimin e sotëm ekologjik, ka qënë një humbje më vete, e një monumenti natyral kulture, (jo për moshën, por për zhvillimin) tepër me vlerë, për qytetin tonë.
Lexoni gjithashtu / More Articles :
» Kanella - Wang Chi (Shek. 6 - 7-të)
I thashë kanellës në pranverë:Ja shih kumbllat dhe pjeshkat ngado,çelin lulëzojnë plot erë,veç ti oj’kanellë të bësh lule s’do.Buzëqeshi kanella dhe më tha pastaj:Lulëzimet e pranverës, vdesin mbarojnë,dhe kur era fryn dhe i shkund në maj,lulet e mia hapin, çelin mbretërojnë.
Sipas Sokratit (tek dialoget e tij që jepen në veprat e Ksenofontit) mbreti Kir, i cili pranohej prej studiuesve të lashtësisë si një mbret i veçantë, shëmbëllor, ka pas qënë edhe një kopshtar i madh.Kiri (ose Cyrus), i biri i Darit të II-të (për të cilin nuk dihet data e saktë e lindjes por, dihet se vdiq më 401 para Kr.) në...
» KE8/7 - Prodhimi i grurit në Korçë, para 80 vjetëve.
Në tabelën e mëposhtme, jepen të dhënat e vitit 1926, pra të rreth 80 vjetëve më parë, për prodhimin e grurit në Shqipëri sipas prefekturave.Sipas statistikave të mbledhura në atë kohë prej T. Selenicës, botuar tek „Shqipëria më 1927“, del se prefektura e Korçës, në këtë periudhë, jo vetëm që kish prodhimin më të...
Korça nuk është zonë e pasur me rrape, përkundrazi ka qënë e pasur me plepa. Plepa kish në ish sallahana e dikurshme, plepa kish në kishën e dikurshme “Burimi jetëdhënës" (Mitropolia), para vitit, 1927 -28, d.m.th. përpara se të fillonin ndërtimet për Mitropolinë e re, ku sot është Muzeu i artit mesjetar, plepa kish tek...
» KE4/3 - Manat e zeza të Drenovës dhe të Boboshticës
Manat e zeza (Lat. Morus nigra) janë veçanërisht shumë të përhapura në dy fshatra Drenovë dhe Boboshticë. Nuk ka vënd tjetër në Shqipëri që të jetë aq i lidhur me manin e zi, sa janë banorët e Drenovës dhe të Boboshticës dhe kjo është një gjë interesante. Pse, si, qysh dhe kur, ky lloj mani është aq i dashur për këto...